Το κύριο χαρακτηριστικό της ψυχαναγκαστικής-καταναγκαστικής διαταραχής είναι οι ψυχαναγκασμοί και οι καταναγκασμοί.
Οι ψυχαναγκασμοί αποτελούν επίμονες και επαναλαμβανόμενες σκέψεις, ιδέες, παρορμήσεις ή εικόνες τις οποίες το άτομο τις αντιλαμβάνεται ως μη δικές του (ότι δηλαδή δεν ανήκουν στον ίδιο και δεν προέρχονται από αυτόν). Αυτές οι σκέψεις, ιδέες ή εικόνες αποτελούν υπερβολικές ανησυχίες, χωρίς να αντικατοπτρίζουν πραγματικά προβλήματα της ζωής, και το άτομο επιχειρεί να καταπιέσει αυτές τις ιδέες, σκέψεις και εικόνες ή να τις καταστείλει με κάποια άλλη σκέψη ή ενέργεια.
Οι καταναγκασμοί είναι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που έχουν τη μορφή τελετουργίας, τις οποίες το άτομο αναγκάζεται να εκτελέσει προκειμένου να μειώσει τα επίπεδα άγχους που βιώνει, μολονότι συχνά το ίδιο το άτομο γνωρίζει ότι οι καταναγκασμοί είναι υπερβολικοί ή παράλογοι. Παράδειγμα καταναγκασμών αποτελεί το επανειλημμένο πλύσιμο των χεριών λόγω κινδύνου μόλυνσης ή ο επαναλαμβανόμενος έλεγχος εάν κάποιος έχει κλειδώσει την πόρτα κ.ο.κ. Οι καταναγκασμοί παίρνουν τη μορφή συμπεριφορών ή νοητικών πράξεων που αποσκοπούν στο να αποτρέψουν ή να μειώσουν τα επίπεδα άγχους που βιώνει το άτομο ή στο να αποτρέψουν κάποιο γεγονός ή κατάσταση που προξενεί φόβο.
Παρόλα αυτά οι συγκεκριμένες συμπεριφορές ή νοητικές πράξεις είτε δεν είναι συνδεδεμένες με την πραγματικότητα έτσι ώστε να μπορούν να εξουδετερώσουν ή να αποτρέψουν αυτό που φοβάται το άτομο ότι πρόκειται να συμβεί, είτε είναι ιδιαίτερα υπερβολικές. Δεδομένου ότι όλες αυτές οι τελετουργίες είναι υπερβολικά χρονοβόρες, επηρεάζουν τη λειτουργικότητα του ατόμου και επιδρούν αρνητικά στην εργασιακή και επαγγελματική του ζωή.