Ο όρος “διαταραχές πρόσληψης τροφής” περιγράφει ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών συναισθηματικών αντιδράσεων και συμπεριφορών γύρω από το φαγητό και το σώμα.
Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής διακρίνονται σε τρεις διαγνωστικές κατηγορίες:
- στη Ψυχογενή Ανορεξία (ΨΑ ή Νευρογενή Ανορεξία ή Νευρική Ανορεξία).
- στη Ψυχογενή Βουλιμία (ΨΒ ή Νευρογενή Βουλιμία).
- στη Διαταραχή Επεισοδιακής Υπερφαγίας (ή διαταραχή της Βουλιμίας).
Αν και οι διαταραχές πρόσληψης τροφής φαινομενικά έχουν να κάνουν με το φαγητό και το σώμα, πολλές φορές καλύπτουν συναισθήματα και βαθύτερες ανθρώπινες ανάγκες, που συχνά δυσκολεύεται το άτομο να αντιμετωπίσει. Τέτοιες μπορούν να έρθουν στην επιφάνεια όταν ένα άτομο νιώθει εκτός ελέγχου ως προς τη ζωή και ότι το μόνο πράγμα που μπορεί να ελέγξει είναι το φαγητό και το σώμα του. Με το να εστιάσει όλη την ενέργεια στο φαγητό, το άτομο μπορεί να αποφύγει να αντιμετωπίσει θέματα και αναμνήσεις που φέρουν πόνο, που μπορεί να είναι συσχετισμένες με το διατροφικό του πρόβλημα. Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής είτε με την μορφή της αποχής από το φαγητό είτε της υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού, συχνά αποτελούν ένα μέσο το οποίο το χρησιμοποιεί άτομο για να θάψει μια εμπειρία του παρελθόντος που φέρει πόνο, ένα μέσο εκτόνωσης, ένα μέσο για να γεμίσει το ‘κενό’ που νιώθει εσωτερικά ή ακόμη και ένα είδος ‘αναισθητικού’ που μειώνει τα επίπεδα άγχους που βιώνει το άτομο.
Παρ’ότι οι αιτίες ανάπτυξης των διαταραχών πρόσληψης τροφής οφείλονται σε ένα συνδυασμό προσωπικών, οικογενειακών και κοινωνικών παραγόντων που δρουν μαζί, είναι κοινώς αποδεκτό ότι μία από τις πιο συνήθης αιτίες που συντελεί στην εξάπλωση των διαταραχών πρόσληψης τροφής είναι η κοινωνική πίεση που ασκείται στις γυναίκες να είναι πιο αδύνατες και να αγωνίζονται να αποκτήσουν το ‘ιδανικό’ σώμα ως μέσο κοινωνικής αποδοχής και καταξίωσης. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που οι διαταραχές πρόσληψης τροφής αφορούν κατά κύριο λόγο τις γυναίκες και εμφανίζονται σε ηλικίες μεταξύ 15 μέχρι 40 ετών.
Όμως, τα ποσοστά των διαταραχών πρόσληψης τροφής αυξάνονται και σε ομάδες μικρότερων ηλικιών και σε αγόρια και άνδρες. Γενικά, 1 στους 10 πάσχοντες είναι άνδρες, αλλά αυτό το νούμερο μπορεί να είναι 1 στα 3 αγόρια. Τα παραπάνω νούμερα μπορεί να μην είναι ακριβή γιατί οι άνδρες είναι πιο δύσκολο να ζητήσουν βοήθεια λόγω του στίγματος ότι έχουν ένα γυναικείο πρόβλημα.
Με την ίδια λογική, παρόλο που οι διαταραχές πρόσληψης τροφής θεωρούνταν πρόβλημα των λευκών εύπορων κοριτσιών, συσχετισμένο με την τελειομανία και υψηλές ακαδημαϊκές προσδοκίες, αυτό δεν είναι πλέον βάσιμο. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι οι διαταραχές πρόσληψης τροφής αρχίζουν να είναι πιο κοινές σε όλες τις κοινωνικό-οικονομικές ομάδες και σε διαφορετικές ομάδες εθνικότητας.